ابتدا توضیحاتی مختصر در مورد اینکه بوتاکس چیست و مکانیسم یا نحوه تاثیران دراز بین بردن یا کاهش چین و چروک های با منشا عضلانی چگونه است.

توكسين بوتولينوم A كه با نام تجاري بوتاكس عرضه مي‌شود نوعي پروتئين پيچيده است كه از يك باكتري به نام كلستريديوم ترشح مي‌شود و مي‌تواند مسموميت‌هاي شديد غذايي ايجاد كند. جهت كاربردهاي پزشكي اين فراورده به‌صورت خالص و استريل براي استفاده تزريقي فراوري مي‌شود. بوتاكس پس از تزريق، جذب عضله مي‌شود و در پايانه‌هاي عصبي كه فرمان انقباض را به عضلات مي‌رسانند مستقر مي‌شود.

در اين محل بوتاكس از آزاد شدن يك واسطه شيميايي به نام استيل كولين- كه مسئول انقباض عضلاني است- جلوگيري مي‌كند، در نتيجه دستور انقباض به عضله نمي‌رسد و در حقيقت نوعي فلج عضلانی موقت ايجاد مي‌شود كه 3 تا 6 ماه طول مي‌كشد. عدم‌انقباض عضلات زير پوستي باعث محو شدن و از بين رفتن چين و چروك‌هاي پوست روي عضله مي‌شود تزريق بوتاكس يكي از روش‌هايي است كه امروزه به فراواني جهت صاف كردن چين و چروك‌هاي صورت و ايجاد ظاهري جوان‌تر در افراد به كار مي‌رود. چين و چروك‌هاي ناشي از اخم که در بين ابروها يا روي پيشاني ايجاد مي‌شود و چروك‌هاي اطراف چشم كه در موقع خنده ظاهر مي‌شود تا حد زيادي پس از تزريق بوتاكس محو مي‌شود.

تزريق بوتاكس معمولاً در مطب يا درمانگاه به‌صورت سرپايي انجام مي‌شود و نياز به بستري ندارد. از آنجا كه تزريق با سوزن‌هاي بسيار ظريف انجام مي‌شود، دردناك نيست و نيازي به بي‌حسي ندارد. پس از ضد‌عفوني پوست صورت، پزشك با استفاده از سرنگ انسولين مقادير كمي از بوتاكس را به بالاي ابروها، پيشاني و اطراف چشم تزريق مي‌كند. ممكن است در محل تزريق سوزش و قرمزي خفيف ايجاد ‌شود كه ظرف چند ساعت برطرف مي‌شود. معمولاً ، دو یا سه روز پس از تزريق چين و چروك‌ها به تدريج محو مي‌شوند و اين اثر بين 3 تا 6 ماه به طول مي‌انجامد. پس از اين مدت اثر بوتاكس كم‌ کم از بین مي‌رود و چروك‌ها دو‌مرتبه ظاهر مي‌شوند. لذا برای اینکه بتوان نتیجه خوبی برای کاهش چروک های اخم و پیشانی و اطراف چشم حاصل شود لازم است تزریق بوتاکس خداقل سالی دو بار انجام شود

ابتدا برای این که شما بدانید ایا دچار چروک های ذکر شده هستید و یا نه و اینکه شدت ان زیاد یا متوسط یا خفیف است کافی است در اینه بدون اینکه پیشانی و اخم خود رامنقبض کنید در حالت عادی به خودتان نگاه کنید اگر در این حالت در هر کدام از نقاط فوق یعنی اخم و پیشانی و دورچشم چروک داشتید این بدان معنا است که شدت چروک شما شدید است یا در حال شدید شدن است ، این حالت اول بود

حالت دوم : اگر بدون منقبض کردن به پیشانی و اخم و دور چشم خود نگاه کنید وچینو چروک نبینید ولی بعد از منقبض کردن متوجه شوید اخم و پیشانی شما چین دارد و هنگام تبسم ببینید که خطوط دور چشم شما خود را نشان می دهد این نشان می دهد یا دچار چروک هستید ولی هنوز پیشرفته و عمیق نشده و در این صورت تاثیر تزریق بوتاکس در از بین بردن این چروک ها ۱۰۰ درصد و کامل است ولی در حالت اول که چروک شدید است تزریق بوتاکس کاملا چین و چروک ها را از بین نمی برد و حدودا ۷۰ تا ۸۰ درصد موثر است و این بدان معنی است که بعدازتزریق شما نمی توانید اخم و پیشانی و دور چشم را منقبض کنید ولی در حالت عادی و بدون منقبض کردن شما متوجه خطوطی در نواحی فوق خواهید شد .

البته این بدان معنی نیست که شما نبایدبوتاکس تزریق کنید چراکه در صورت عدم تزریق برشدت چروک شما هر سال افزوده خواهد شد لذا علاوه بر تاثیر ۷۰ تا ۸۰ درصدی در کاهش این چین ها اگر منظم هرسال دوبار بوتاکس تزریق شود نه تنها از پیشرفت ان جلوگیری میشود بلکه شدت چروک هم بعد از ۲ تا ۴ سال کمتر هم می شود درضمن در مواردی که شدن چین اخم شدید است و بدون منقبض کردن دچار شیار یاشکاف عمیق شده علاوه بر تزرق بوتاکس لازم است ژل های کلاژن یا هیالورونیکاسید هم در چین اخم تزریق شود در اینصورت ۹۰ تا ۱۰۰ درصد چین عمیق اخم اصلاح و پر میشود . تزریق ژل در قسمت تزریق ژل کامل توضیخ داده شده

در مورد مدت تاثیر هر بار تزریق بوتاکس  :
مدت اثر هر بار تزریق بوتاکس  حدودا ۴ تا ۷ ماه می باشد ، بطور کلی مدت اثر بوتاکس  به ۴ فاکتور وابسته است اول میزان پاسخ دهی هر فرد با فرد دیگر متفاوت است، فاکتور دوم میزان دارویا واحدی ازبوتاکس است که پزشک معالج برای مراجعه کننده خود تزریق میکند مثلا ایا ۵۰ واحد بوتاکس تزریق کرده یا ۷۰ واحد ، فاکتور سوم شدت چروک مراجعه کننده است که هر چه شدت و عمق چروک ها بیشتر باشد میزان تاثیر دارو و مدت اثران هم کم تر خواهد شد ، فاکتور چهارم اگر فردی چند سال منظم سالی دو بار بوتاکس تزریق کرده باشد مسلما اثر ان از فردی که بار اول است که بوتاکس تزریق می کند هم اثر ان بهتر است و هم مدت اثر ان بیشتر میشود

پرسش بعدی که خیلی از مراجعین سئوال می کنند : ایا دارو و یا کرم و یا حتی لیزری وجود دارد که بر چروک اخم و پیشانی اثر داشته باشد ؟
با توجه به اینکه مکانیسم چروک در اخم و پیشانی انقباضات عضلانی است و کرم های ضد چروک و لیزر بر روی پوست اثر می کنند لذا تاثیری بر این چروک ها ندارند ، البته کرم های بوتاکس ایرانی و خارجی در بازار وجود دارد که در واقع بوتاکس واقعی نیستند ، علت انکه  نام بوتاکس را بر این کرم ها گذاشتند این است که مقداری ( نه کاملا ) شبیه بوتاکس عمل میکنند به عنوان مثال ماده  ارژیرلین که ماده موثره اصلی این کرم ها است یک هگزاپپتید است که مولکول بسیار ریزی دارد وقتی این کرم ها به پوست مالیده میشوند این ماده بتدریج جذب میشود وباعث جلوگیری از انقباض فیبروبلاست های  داخل پوست  و به مقدار کم  و یطور غیرمستقیم  باعث کاهش انقباضات عضلات زیر پوستی میشود  کاربرد اصلی این کرم ها برای پیشگری است ولی در از بین بردن انقباضات عضلانی و کاهش  چروک به تنهایی  تاثیر نسبتا کمی دارند لذا این کرم ها با توجه به اینکه گران هم هستند  دو تا سه ماه بعد از تزریق بوتاکس تجویز می شوند تا اثر بوتاکس تزریق شده بیشتر و بهتر شود ، یا کسی که تمایلی برای تزریق بوتاکس  ندارد بهتر است این کرم ها را استفاده کند تا لااقل سیرپیشرفت  چین و چروک های پیشانی کند تر شود( و در واقع این کرم ها نمی توانند مثل  تزریق بوتاکس  به طور کامل  عضله زیر پوست را فلج کنند ،   در مورد لیزر هم در مورد چروک های عمیق در پیشانی که گفتیم بوتاکس نمی تواند کامل چروک ها را از بین ببرد میتوان بعد از تزریق بوتاکس برای تکمیل کردن اثر بوتاکس لیزر لیزر یا کرم هایی را تجویز کرد.

البته در مورد چروک دور دور چشم فرق میکند چرا که علاوه بر انقباضات عضلانی شلی و چروک پوست هم در چروک دور چشم دخیل است لذا اگر هنگام تبسم دور چشم شخص دچار چروک می شود و در حالت عادی شخص چروک ندارد فقط تزریق بوتاکس کافی است ولی اگر در حالت عادی هم دور چشم شخص چروک داشته باشد در این موارد علاوه بر تزریق بوتاکس بهتر است شخص از کرم های دور چشم ضد چروک هم استفاده کند البته کرم دور چشم فقط برای پیشگری است واثرزیادی در درمان چروک پوستی دورچشم ندارد لذا اگر هدف مراجعه کننده درمان و بهبودی واضح چروک پوست باشد بایدلیزر کند ،که در قسمت جوان سازی پوست توضیح کامل لیزرهایی که برروی جوان سازی صورت و دورچشم اثر دارند کاملا توضیح داده شد ، لیزرهایی وجود دارندکهبطور موثر و واضحی می توانند چین و چروک پوستی دور چشم را کاهش دهند

پرسش بعدی خیلی از مراجعین ترس از عوارض  بوتاکس است :
باید گفت که اگر پزشک تجربه لازم را داشته باشد و از داروی خوب استفاده کند و تکنیک دقیق تزریقرا رعایت کند تزریق بوتاکس جز کارهای کم عارضه  در کارهای زیبایی پوست است ، مثلا از عوارضی که در موارد کمی اتفاق می افتد کبودی محل تزرق بخصوص در تزریق دورچشم است که این عارضه طی چند روز بهبود می یابد یادر تعداد کمی از بیماران دو هفته اول تزریق دچار سردرد میشود که این مورد هم موقت است .

از طرفی دیگر این دارو اثرضد میگرن دارد و این در تحقیقات محقق ینوتجربه بسیاری از پزشکان مشخص شده که از هر ده نفری که دچار سردرد های میگرنی هستند ۶ تا ۷ نفر بعد از تزریق بوتاکس و طی مدت اثر بوتاکس دیگر دچاراین سردردها نمی شوند و یا لااقل از شدت سردرد ایشان بسیار کاهش پیدا می کند. عوارض نادر دیگر الرژی است ، مثل پنی سیلین و بعضی داروهای دیگر که بعضیافراد به این داروها الرژی دارند و دچار کهیر و خارش و حساسییت پوستی می شوند در موارد نادری هم بعضی افراد به این دارو الرژی دارند که البته این مورد هم قابل کنترل و درمان است .

کلا با توجه به اینکه اثر بوتاکس کوتاه مدت ( ۴ تا ۷ ماه ) است عوارض ان هم کوتاه مدت است و تقریبا تمام عوارض احتمالی بوتاکس طی۱ تا ۴ هفته بهبود می یابند، حتی عوارضی که به علت تکنیک غلط پزشک ایجادمی شود مثلا افتادگی پلک و دوبینی و......لذا برای کاهش این عوارض مراجعین بهتر است به پزشکانی مراجعه کنند که ترجیحا متخصص پوست باشند ویا سایرپزشکانی که تجربه کامل را داشته باشند